Κυριακή 21 Ιουλίου 2024

Σε μια μεγαλούπολη τον Μεσαίωνα - Απλυσιά και βρόμα

ΑΚΟΛΟΥΘΕΙ ΒΡΟΜΙΚΟ ΚΕΙΜΕΝΟ

Πρώτα πρώτα να σου θυμίσω τι λέμε Μεσαίωνα... Είναι  η εποχή από τον 5ο έως τον 15ο αιώνα μετά Χριστόν. Σκέψου χονδρικά από 500 - 1500 μ.Χ. Η περίοδος μετά τον Ιουστινιανό μέχρι και την πτώση της Πόλης. Δηλαδή, η ιστορία που έκανες στην Πέμπτη. 
Αυτή, λοιπόν, η εποχή μύριζε!!! Μπορεί εσύ να έμαθες μάχες ηρωισμούς και ανδραγαθήματα, αλλά μέσα στις πόλεις υπήρχε πολύ βρόμα. Σε όλη την Ευρώπη... Όχι μόνο στο Βυζάντιο.

Ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα ήταν η επεξεργασία των ανθρώπινων και ζωικών απορριμμάτων την περίοδο που δεν είχαν ακόμη κατασκευαστεί τα υπόγεια συστήματα αποχέτευσης. Όσο περισσότερος κόσμος συγκεντρωνόταν στις πόλεις, τόσο μεγαλύτερο γινόταν και το πρόβλημα με τα κόπρανα και τα ούρα. Σε μια μεσαιωνική πόλη με πληθυσμό 10 χιλιάδων κατοίκων, παράγονταν γύρω στις 900 χιλιάδες λίτρα ανθρώπινων κοπράνων και σχεδόν τρία εκατομμύρια λίτρα ούρων ετησίως – που τα άδειαζαν στο δρόμο ή στα ποτάμια. Αν σε αυτά προσθέσεις τις τεράστιες ποσότητες κοπριάς από τα ζώα που διατηρούσαν στις πόλεις, από χοίρους, αγελάδες και πουλερικά, ακόμα και άλογα, μπορείς να φανταστείς το μέγεθος της μπόχας. Ή, μάλλον, δεν μπορείς.


Ακόμα και στο Παλάτι των Βερσαλλιών (έξω από το Παρίσι, στη Γαλλία) την εποχή που ήταν στις δόξες του, δεν υπήρχαν τουαλέτες και μπάνια και πέταγαν τα κόπρανα και τα ούρα απ’ το παράθυρο. Ένα μέρος τους κατέληγε στους περίτεχνους κήπους του παλατιού, οι οποίοι επίσης χρησιμοποιούνταν ως υπαίθρια τουαλέτα κυρίως στα γιορτινά γεύματα, όπου συγκεντρώνονταν εκατοντάδες άτομα που έτρωγαν και έπιναν με τις ώρες (ή και ολόκληρες μέρες). Οι κουζίνες του παλατιού ετοίμαζαν γεύματα για 1500 άτομα χωρίς το παραμικρό μέτρο υγιεινής, ενώ ο λόγος που βλέπουμε σε πίνακες (και ταινίες εποχής) τον κόσμο να αερίζεται με βεντάλιες είναι λόγω της βρόμας που εξέπεμπαν οι ίδιοι ή οι διπλανοί τους. Οι ευγενείς είχαν υπηρέτες που τους ανέμιζαν με τεράστιες βεντάλιες για να διώξουν την αποκρουστική μυρωδιά που εξέπεμπε το σώμα και το στόμα των ανθρώπων γύρω τους, και να τρομάξουν τα έντομα που συνόδευαν κάθε τους κίνηση.

Οι περισσότεροι γάμοι το Μεσαίωνα γίνονταν στις αρχές του καλοκαιριού, τον Ιούνιο, κι ο λόγος ήταν απλός: το πρώτο μπάνιο της χρονιάς γινόταν τον Μάιο, έτσι τον Ιούνιο η μυρωδιά των ανθρώπων ήταν ακόμα ανεκτή. Ωστόσο, επειδή κάποιες μυρωδιές είχαν ήδη αρχίσει να ενοχλούν, οι νύφες κουβαλούσαν μπουκέτα λουλούδια κοντά στο σώμα τους για να καλύψουν τη μυρωδιά -ορίστε και η προέλευση της νυφικής ανθοδέσμης.

Τα ετήσια λουτρά (δυο φορές τον χρόνο) γίνονταν σε μια μπανιέρα με ζεστό νερό, κοινή για όλους. Ο αρχηγός της οικογένειας είχε το προνόμιο να κάνει πρώτος μπάνιο σε καθαρό και ζεστό νερό. Μετά, στο ίδιο νερό έκαναν μπάνιο κατά σειρά ηλικίας (από τον γηραιότερο στο νεότερο) οι υπόλοιποι άνδρες, μετά πάλι κατά ηλικία οι γυναίκες και τέλος τα παιδιά. Τα μωρά ήταν τα τελευταία που έκαναν μπάνιο. Όταν ερχόταν η σειρά τους το νερό στην μπανιέρα ήταν τόσο βρόμικο και τόσο κρύο που μπορούσε κυριολεκτικά να τα σκοτώσει.


Σε όλα τα παραπάνω θεώρησα καλό να μη σου πω για τη βρόμα που ανέδυαν τα κρεοπωλεία, τα βυρσοδεψεία (τα μέρη που επεξεργάζονται τα δέρματα) και τα νεκροταφεία για να μην ενοχληθείς.
 

Τέλος σου θυμίζω αυτά που λέγαμε τον χειμώνα. Οι κυρίες του παλατιού που βλέπουμε σε προσωπογραφίες της εποχής με σκυλάκια αγκαλιά δεν ήταν φιλόζωες. Είχαν το σκυλάκι για να τραβάει τα τσιμπούρια!!! Κάνε τώρα ένα ντουζάκι, βάλε άρωμα και φίλα τη μαμά που σε γέννησε τον 21ο αιώνα και όχι στο Μεσαίωνα!!!

      

Δεν υπάρχουν σχόλια: